Thịnh suy của một triều đại là lẽ tự nhiên, dẫu cực kỳ chói sáng như triều Lý, oanh liệt vẻ vang như triều Trần vẫn không tránh khỏi ngày diệt vong. Triều Lý tồn tại được hơn hai trăm năm, triều Trần được gần hai thế kỷ. Nhà Lê đánh đuổi ngoại xâm, lại bị họ Mạc tiếm quyền. Họ Trịnh dựng lại triều Lê, dẹp nhà Mạc, đưa vua Lê về Thăng Long. Các chúa Trịnh nối nhau cai quản đất nước, vua Lê không có thực quyền. Chúa Trịnh trải qua một thời cực thịnh. Nay trong phủ chúa, hoạn quan lộng hành, mưu quyền đoạt vị. Chính nghĩa không mạnh, quang minh đã mờ. Họ Trịnh lâm vào con đường suy vong.